Aktualności

Dział Dokumentacji Dziedzictwa Żydowskiego ŻIH zrealizował projekt „Dokumentacja zabytków kultury żydowskiej i miejsc pamięci w Polsce” prowadzony przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.

W ramach projektu opracowano 3000 zdjęć dokumentujących stan zabytków i miejsc pamięci oraz spisano istniejącą dokumentację dotyczącą zabytków i miejsc pamięci w miastach polskich, dokumentację cmentarzy żydowskich w Warszawie w formie umożliwiającej elektroniczne przetwarzanie informacji.

Żydowski Instytut Historyczny im. E. Ringelbluma gromadzi od wielu lat dokumentację stanu zabytków kultury żydowskiej i miejsc pamięci w postaci fotografii i informacji prasowych. Zdjęcia pozyskiwane od darczyńców ze źródeł ogólnodostępnych i wykonywane przez pracowników Instytutu stanowią podstawę do tworzenia kart dokumentacyjnych opisujących konkretne obiekty. Razem z informacjami prasowymi i publikacjami stanowią element opracowań dokumentacyjnych dotyczących miast polskich, w których przedmiotowe obiekty się znajdują.

Systematyczną dokumentację zabytków i miejsc pamięci w ŻIH rozpoczęto, w formie, w jakiej funkcjonuje obecnie, w latach 80-tych XX w. Posłużono się w tym celu zasadami dokumentacji zabytków istniejącymi w ówczesnej praktyce ochrony zabytków. Utworzono zbiór kart dokumentacyjnych zawierających zdjęcia wraz z opisem miejsc i zdarzeń, których dotyczyły, podaniem informacji o autorze, sygnaturą zdjęcia, pochodzeniem odbitki. Równolegle utworzono zasób teczek z informacjami prasowymi oraz publikacjami dotyczącymi zabytków i miejsc pamięci w różnych miejscowościach skorelowany z zasobem kart dokumentacyjnych uporządkowanych w ten sam sposób.

Z biegiem czasu zbiór rozrósł się do obecnych rozmiarów. W chwili obecnej liczy on kilkadziesiąt metrów bieżących dokumentacji zgromadzonej w teczkach i skoroszytach. Aby korzystanie ze zbioru i codzienna praca osiągnęła standardy XXI wieku pojawiła się konieczność spisania zbioru w odpowiedni sposób umożliwiający przygotowanie bazy danych.

Zbiór powiększany jest stale. Obecnie zasób liczy około 45 tys. kart dokumentacyjnych, w tym ok 40 tys. kart zawiera fotografie, pozostałe to reprodukcje z publikacji i dokumentów życia społecznego. Po ukończeniu spisu ŻIH będzie mógł wykorzystać oprogramowanie archiwistyczne umożliwiające import danych opisu dokumentów, a następnie połączenie ich (zgodnie z informacjami na kartach dokumentacyjnych) z obiektami cyfrowymi w postaci zeskanowanych zdjęć.

Jednocześnie istniejące i wytworzone karty dokumentacyjne pozwolą na dalsze przechowywanie oryginałów w sposób uporządkowany w warunkach odpowiednich dla długoterminowego składowania fotografii i papieru.

Projekt skierowany jest do użytkowników informacji o ochronie zabytków i miejsc pamięci. Są to osoby prowadzące badania w zakresie historii i kultury Żydów w Polsce, wydawnictwa, media i instytucje kultury, samorządy i organizacje pozarządowe oraz kulturalne.

Wykorzystanie zgromadzonego w ŻIH zasobu dokumentacyjnego jest bardzo szerokie zarówno przez użytkowników z Polski, jak i z innych krajów. Korzystanie z informacji o zbiorach dokumentacyjnych nie było dotychczas możliwe poza siedzibą Instytutu, ponieważ nie powstały żadne wykazy drukowane ani elektroniczne.