Aktualności

fot. Andrzej Stawiński, ŻIH

Było nam niezmiernie miło gościć w Żydowskim Instytucie Historycznym laureatki i laureatów, ich promotorki i promotorów, bliskich i przyjaciół, którzy chcieli wspólnie świętować ten ważny dzień.

Zgromadzonych gości i gościnie powitał dyrektor ŻIH, dr Michał Trębacz: – Jestem naprawdę bardzo zbudowany faktem, że tak ważny konkurs, jak konkurs im. prof. Majera Bałabana, odbywa się w Żydowskim Instytucie Historycznym. Jestem też ogromnie zbudowany, że w ten sposób ŻIH wypełnia jedną ze swoich kluczowych funkcji – stanowi instytucję centralną, łączącą studia żydowskie rozproszone po całej Polsce. Wszystkie znajdują wspólny punkt tutaj, w Żydowskim Instytucie Historycznym.

– Równo trzydzieści lat temu odbył się pierwszy konkurs. Ale ten rok był wyjątkowy, okazało się, że tych prac magisterskich i doktorskich napłynęło strasznie dużo. Wszystkie ciekawe, wszystkie wybitne – kontynuował przewodniczący Jury, prof. Andrzej Żbikowski.

Spośród tych wybitnych prac Jury konkursu wybrało dwanaście szczególnie wyróżniających się rozpraw, które zostały nagrodzone podczas wczorajszej gali. Z całego serca gratulujemy laureatkom i laureatom! Wierzymy, że stoją u progu wspaniałych dróg naukowych i mamy nadzieję, że te drogi niejednokrotnie zaprowadzą Was do Żydowskiego Instytutu Historycznego.

Jury XI edycji Konkursu im. prof. Majera Bałabana na najlepsze prace magisterskie i doktorskie o Żydach i Izraelu przyznało następujące nagrody:

W KATEGORII PRAC MAGISTERSKICH

mgr Konrad Piechota otrzymał wyróżnienie za pracę Powojenny proces karny dotyczący zbrodni popełnionych na Żydach w Racławicach w 1943 roku napisaną pod kierunkiem dr. hab. Marty Kurkowska-Budzan, prof. UJ, obronioną w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego

mgr Andrzej Tulej otrzymała wyróżnienie za pracę Bruno Hussar OP – בעל חזון. Studium historyczno-teologiczne napisana pod kierunkiem dr Magdaleny Kozłowskiej, obronioną na kierunku „Historia i kultura Żydów” Uniwersytetu Warszawskiego

mgr Janina Naskalska-Babik otrzymała III nagrodę za pracę Cmentarze żydowskie w Podgórzu – historia, zniszczenia, obecny stan zachowania napisaną pod kierunkiem dr. hab. Leszka Hońdy, obronioną w Instytucie Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

mgr Agata Tchórz otrzymała II nagrodę za pracę Sytuacja osób LGBT+ w Siłach Obronnych Izraela napisaną pod kierunkiem dr. hab. Stefana Gąsiorowskiego, prof. UJ, obronioną w Instytucie Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

mgr Patryk Czerwony otrzymał I nagrodę za pracę Kańczuga trzech kultur. Dzieje miasteczka w XIX i XX wieku napisaną pod kierunkiem dr. hab. Wacława Wierzbieńca, prof. UR, obronioną w Kolegium Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego

W KATEGORII PRAC DOKTORSKICH

dr Monika Jaremków otrzymała wyróżnienie za pracę Żydowska literatura piękna w polskim repertuarze wydawniczym w XX wieku (edycje książkowe przekładów z języków hebrajskiego i jidysz) napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Anny Żbikowskiej-Migoń, obronioną na Uniwersytecie Wrocławskim

dr Karolina Koprowska otrzymała wyróżnienie za pracę Miejsce urodzenia jako kategoria badań kulturowych. Projekty tożsamościowe w polskiej i żydowskiej literaturze napisaną pod kierunkiem prof. dr. hab. Ryszarda Nycza, obronioną na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

dr Joanna Przybylak otrzymała wyróżnienie za pracę Funkcjonowanie obrony cywilnej w warunkach konfliktu asymetrycznego na przykładzie rejonu OTEF Gaza w Izraelu napisaną pod kierunkiem prof. dr. hab. Macieja Marszałek na Wydziale Bezpieczeństwa Narodowego Akademii Sztuki Wojennej

dr Adam Stepnowski otrzymał III nagrodę za pracę Szund – zjawisko popularnej literatury jidysz a modernizacja społeczności żydowskiej w Europie Wschodniej (od 1860 do 1914) napisaną pod kierunkiem dr hab. Joanny Degler, obronioną na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego

dr Aleksandra Żurek-Huszcz otrzymała II nagrodę ex aequo za pracę Imiona i nazwiska konwertytów z judaizmu na wyznania chrześcijańskie na podstawie ksiąg metrykalnych parafii warszawskich (1826–1850) napisaną pod kierunkiem dr hab. Wandy Decyk-Zięby, prof. UW, obronioną na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego

dr Jakub Chmielewski otrzymał II nagrodę ex aequo za pracę Judenrat w Lublinie (1940–1942) napisaną pod kierunkiem prof. dr. hab. Konrada Zielińskiego na Wydziale Politologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

dr Justyna Koszarska-Szulc otrzymała I nagrodę za pracę „Wierny własnemu rozdarciu”. Problematyka tożsamościowa w twórczości Artura Sandauera napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Anny Nasiłowskiej-Rek w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

_____

O patronie konkursu:

Urodzony we Lwowie w 1877 roku Majer Bałaban jako pierwszy zastosował nowoczesne metody naukowe do badań nad dziejami polskiego żydostwa, przyczyniając do wielkiego postępu historiografii polskich Żydów. Uważał, czemu dawał wyraz w swoich książkach i artykułach, że społeczność polskich Żydów należała do najważniejszych i najbardziej twórczych na całym świecie. Jego prace o Żydach lwowskich, krakowskich i lubelskich stanowią po dziś dzień istotne kompendia wiedzy na ten temat. Podkreślał znaczenie badań historii polsko-żydowskiej zarówno jako integralnej części powszechnych dziejów Żydów, jak i kluczowego składnika historii Polski.

W czasie I wojny światowej służył jako rabin wojskowy w Lublinie. W okresie międzywojennym nauczał, kierował Seminarium Rabinicznym w Warszawie, wykładał na Uniwersytecie Warszawskim i w Instytucie Nauk Judaistycznych, którego tradycje pielęgnuje do dziś Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma mieszczący się w jego dawnym gmachu. Nawet podczas okupacji hitlerowskiej, uwięziony w warszawskim getcie, Bałaban nie zaprzestał pracy naukowej. Zmarł na przełomie 1942 i 1943 roku.

_____

Projekt pn. „Organizacja 11. Edycji Konkursu im. Majera Bałabana na najlepsze prace magisterskie i doktorskie o Żydach i Izraelu” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.