Aktualności

W tegorocznym Marszu Pamięci 22 lipca wzięło udział ponad 1000 uczestników, w tym przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, korpusu dyplomatycznego, instytucji kultury i środowisk żydowskich w Polsce.

Marsz rozpoczął się przy pomniku Umschlagplatz. Prof. Paweł Śpiewak, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego, przybliżył uczestnikom sylwetkę i okoliczności tragicznej śmierci Szmula Zygielbojma. Odczytał również list przesłany do Żydowskiego Instytutu Historycznego przez Arthura Zygielbauma, wnuka Szmula Zygielbojma.

Marian Turski, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia ŻIH w Polsce, przywołał słowa, które Menachem Kirszenbaum skierował do Jana Karskiego podczas jego wizyty w Warszawie: Niech odmawiają pokarmu i picia. Niech umierają powolną śmiercią na oczach całego świata. Może to przemówi do sumień ludzkich. Turski wspominał, że Jan Karski po latach wciąż zadawał sobie pytanie, czy tymi słowami przyczynił się do śmierci Szmula Zygielbojma. Marian Turski zakończył swoje przemówienie mocnym stwierdzeniem: Jan Karski był posłańcem i wypełnił to, co powinien wypełnić posłaniec, a Zygielbojm wypełnił to, co powinien wypełnić adresat tych, co tutaj ginęli.

Głos zabrała również Anna Azari, Ambasador Izraela w Polsce, a rabin Oriel Zarecki odmówił modlitwę za zmarłych.

Marsz wyruszył o godz. 17:00 spod pomnika Umschlagplatz i przemierzył symboliczną trasę ulicami Stawki, Dubois, Zamenhofa, Anielewicza, Andersa, aż do al. Solidarności i budynku Żydowskiego Instytutu Historycznego, gdzie uczestnicy marszu mogli przywiązać Wstążki Pamięci z imionami pomordowanych Żydów do instalacji stanowiącej symboliczny pomnik wywiezionych do Treblinki mieszkańców getta.

Na zakończenie uroczystości Paweł Smagała odczytał listy pożegnalne pozostawione przez Szmula Zygielbojma. Akompaniował mu na gitarze Itay Cohen.

Wszystkim uczestnikom serdecznie dziękujemy za udział w marszu i wspólne przejście symboliczną drogą powrotną „od śmierci do życia”.

Marsz Pamięci 22 lipca jest organizowany przez Żydowski Instytut Historyczny od 2012 r. Chcemy w ten sposób przywrócić pamięć 300 tysięcy Żydów zamordowanych od 22 lipca do 21 września 1942 r. w ośrodku zagłady Treblinka II, a także upamiętnić największą w Europie społeczność żydowskich mieszkańców przedwojennej Warszawy. Trasa marszu to symboliczna droga „od śmierci do życia”, którą rozpoczynamy zawsze przy pomniku Umschlagplatz – z tego miejsca wyruszały codziennie transporty od 6 do 8 tysięcy Żydów z warszawskiego getta.

Więcej informacji na temat wszystkich edycji marszu można znaleźć w prezentacji na portalu Delet.