Wydarzenia

Link do pobrania bezpłatnych wejściówek

80 lat po wysadzeniu w powietrze jednej z najbardziej okazałych europejskich bożnic chcemy przypomnieć, czym była Wielka Synagoga na Tłomackiem w czasach swej świetności. Miała ponad 2000 miejsc siedzących. Była nie tylko miejscem spotkań i modlitwy warszawskich Żydów, ale także miejscem koncertów. Śpiewał w niej wybitny chór, zatrudnieni byli światowej sławy kantorzy. Na ich występy przybywali tu zarówno wierzący, jak i niewierzący, Żydzi i Polacy – m.in. Ignacy Paderewski, premier Felicjan Sławoj-Składkowski czy Emil Młynarski. Zachowały się liczne relacje i dokumenty opisujące działalność wybitnego, blisko stuosobowego chóru, a także wzmianki o "potężnym brzmieniu organów". Chociaż nie jest do końca jasne, czy w Synagodze na Tłomackiem faktycznie znajdował się instrument piszczałkowy, niewątpliwie jego niezwykłe możliwości brzmieniowe i wykonawcze inspirowały wszystkich muzyków związanych z tym miejscem.

Ostatni akord historii Wielkiej Synagogi wybrzmiał 16 maja 1943 roku, gdy wysadził ją w powietrze dowodzący likwidacją warszawskiego getta Jürgen Stroop, pisząc w raporcie do swoich mocodawców: „Getto warszawskie skończyło swój żywot. Bo tak chciał Adolf Hitler i Heinrich Himmler".

Podczas koncertu w Muzeum POLIN odwołujemy się jednak do początku historii Wielkiej Synagogi.

Dla upamiętnienia Wielkiej Synagogi na Tłomackiem Muzeum POLIN zaprosiło do współpracy cenioną kompozytorkę młodego pokolenia – Agnieszkę Stulgińską. Tak powstał nowy utwór, skomponowany na instrumentarium z Wielkiej Synagogi, czyli chór i organy. Kompozycja „Lechem We-Afar" zabrzmi po raz pierwszy w wykonaniu zespołu wokalnego Match Match pod kierunkiem Lilianny Krych oraz znakomitego organisty i badacza muzyki żydowskiej – Jakuba Stefka.

Przewodnikiem po muzycznym świecie przedwojennej muzyki synagogalnej będzie Gerszon Efros i jego wyjątkowa Antologia. Przybliży ją dla nas organista i badacz muzyki żydowskiej Jakub Stefek.

Program:
Gerszon Efros „Ot'cha Edroch"
Dawid Nowakowski „Y'hi rotzon"
Dawid Nowakowski „Adonoi adonoi"
Leo Low „Sisu v'sumchu"
Gerszon Efros „Haschivenu"
Louis Lewandowski „Sochati loch"
Jakub Weiss „Niech się ozwą dźwięczne tony"
Gerszon Efros „Pastorale hebraique" (organy solo)
Agnieszka Stulgińska „Lechem We-Afar" – prawykonanie.

Powstanie i prawykonanie utworu Agnieszki Stulgińskiej „Lechem We-Afar" zostało dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszy Promocji Kultury w ramach „Zamówienia kompozytorskie", realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Partnerem koncertu jest Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma.