Wydarzenia

Wydarzenie na Facebooku

Działalność grupy Oneg Szabat, która tworzyła Podziemne Archiwum Getta Warszawskiego, nie była jedyną próbą udokumentowania losów społeczności żydowskich pod niemiecką okupacją. Także w innych miastach tworzono dokumenty stanowiące żywe świadectwo codziennego życia, prześladowań oraz oporu. Te unikalne archiwa stanowią nieocenione źródło wiedzy o losach Żydówek i Żydów w czasie II wojny światowej. W Łodzi powstała Encyklopedia getta łódzkiego, wyjątkowy zapis funkcjonowania getta i jego mieszkańców, w Białymstoku Mordechaj Tenenbaum-Tamarof z Żydowskiej Organizacji Bojowej zainicjował powstanie archiwum getta, by zachować pamięć o tamtejszej społeczności żydowskiej.

O tych świadectwach oporu mieszkanek i mieszkańców gett z dr Aleksandrą Bańkowską i dr. Adamem Sitarkiem porozmawia prof. Andrzej Żbikowski.

Spotkanie odbędzie się 6 lutego 2025 r. o godz. 18:00 w Żydowskim Instytucie Historycznym i będzie transmitowane na Facebooku ŻIH.

_____

dr Aleksandra Bańkowska – historyczka, w 2021 r. uzyskała stopień doktora na podstawie obronionej w IH PAN rozprawy pt. „Żydowska opieka społeczna w Warszawie w latach 1939–1943”. Redaktorka i współredaktorka czterech tomów w ramach projektu pełnej polskiej edycji dokumentów z Archiwum Ringelbluma w Żydowskim Instytucie Historycznym, kierowniczka projektu Narodowego Centrum Nauki pt. „Instytucje i placówki żydowskiej opieki społecznej w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1944” prowadzonym w IH PAN, współautorka internetowej „Encyklopedii getta warszawskiego” wydawanej przez ŻIH, stypendystka Saul Kagan Fellowship in Advanced Shoah Studies, Fundacji Kerstenów, laureatka Konkursu im. prof. Majera Bałabana. Interesuje się historią żydowskich organizacji opiekuńczych w okresie okupacji hitlerowskiej w Polsce zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym. Pracuje w Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN.

dr Adam Sitarek ‒ historyk i edukator, adiunkt w Centrum Badań Żydowskich im. Filipa Friedmana na Uniwersytecie Łódzkim, przewodnik w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN; stypendysta Centrum Badań nad Zagładą Żydów Polskiej Akademii Nauk (2012‒2013); przewodniczący Stowarzyszenia Centrum Badań Żydowskich, członek Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich, European Association of Jewish Studies oraz European Association for Digital Humanities. Autor monografii „Otoczone drutem państwo. Struktura i funkcjonowanie administracji żydowskiej getta łódzkiego” (2015), za którą otrzymał nagrodę historyczną tygodnika Polityka. Redaktor naukowy szeregu wydawnictw źródłowych poświęconych historii getta łódzkiego, m.in. „Rok za drutem. Obwieszczenia Przełożonego Starszeństwa Żydów z getta łódzkiego” (2020), „Encyklopedia getta. Niedokończony projekt archiwistów z getta łódzkiego” (2014), „Kronika getta łódzkiego” (5 tomów, 2009) oraz świadectw osobistych m.in. Dziennika Victora Hahna (2020), Dziennika Heńka Fogla (2019) i Dziennika Dawida Sierakowiaka (2015). Kierownik projektów naukowych: „Leksykon getta łódzkiego” oraz „Topografia Zagłady. Atlas historyczny getta łódzkiego”.

prof. Andrzej Żbikowski ‒ historyk i politolog, kierownik Działu Naukowego Żydowskiego Instytutu Historycznego, profesor w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Redaktor i edytor dokumentów źródłowych, m.in. raportu Jürgena Stroopa z tłumienia powstania w getcie warszawskim „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!” oraz tomu 3. „Relacje z Kresów” pełnej edycji Archiwum Ringelbluma. Laureat Nagrody Hirszowiczów za 2021 rok w uznaniu wybitnych osiągnięć na rzecz popularyzacji historii Żydów polskich.