Menu
- Aktualności
- Wydarzenia
- Oneg Szabat
- Zbiory
- Nauka
- Wystawy
- Edukacja
- Wydawnictwo
- Genealogia
- O Instytucie
- Księgarnia na Tłomackiem
- Czasopismo „Tłomackie 3/5"
- Kwartalnik Historii Żydów
Określenie szem ha‑meforasz, oznaczające dosłownie: imię wydzielone, wyraźnie podane lub imię domagające się objaśnienia, zostało rozpropagowane przez kabalistów, którzy próbowali posiąść tajemnicę stworzenia i oddziaływać na świat za pomocą imion boskich i anielskich. Za pośrednictwem XVII-wiecznych różokrzyżowców szem ha‑meforasz zostało przyswojone przez masonerię, łączącą różne tradycje celem lepszego rozumienia świata, doskonalenia człowieka i społeczeństwa. W masońskich opowieściach o budowie Świątyni Salomona odgrywało rolę zaginionego słowa mistrzów, którego znajomość została jakoby utracona wraz ze śmiercią Hirama Abifa. Jednakże wnikliwa analiza masońskiego przekazu pozwala stwierdzić, że szem ha‑meforasz jest w nim symbolem wiedzy, która nie została utracona, lecz jedynie okryta zasłoną nieświadomości.
dr Paweł Fijałkowski – archeolog, historyk i publicysta, doktor nauk humanistycznych; od 35 lat pracuje w Żydowskim Instytucie Historycznym; zajmuje się dziejami Żydów w okresie staropolskim, historią polskiego protestantyzmu, pradziejami Mazowsza oraz homoerotyzmem w kulturze europejskiej. Jest autorem kilkunastu książek oraz kilkuset artykułów na powyższe tematy.
Ilustracja:
Klejnot Królewskiego Sklepienia (Royal Arch) wykonany około 1810 r. w Filadelfii. Kolekcja Wielkiej Loży w Massachusets; fotografia ze strony: Scottish Rite Masonic Museum & Library, Lexington; https://www.srmml.org.