Aktualności

Elana, Michelle, Elyakim, Elijah, Rachel, Sonia, Isabella, Rachel, Gregory są studentami z organizacji Hillela na Penn University w Pensylwanii. Przyjechali do Polski z Irą Blumem, koordynatorem z ramienia uczelni. Ich tygodniowa wizyta w Polsce została zorganizowana przez dział edukacji Żydowskiego Instytutu Historycznego w ramach Programu Oneg Szabat.

W programie przykładamy dużą wagę do edukacji, szczególnie młodzieży. Pragniemy dotrzeć do jak największego grona uczniów i nauczycieli z Polski i zagranicy. Naszym zadaniem — jako bezpośrednich spadkobierców i opiekunów Archiwum Ringelbluma — jest nie tylko przekazanie wiedzy na temat grupy Oneg Szabat i zgromadzonych przez nią świadectw, ale również pozyskiwanie wśród młodych ludzi — przedstawicieli nowego pokolenia — ambasadorów tej wielkiej misji. Osób, które wspólnie z nami będą upowszechniać wiedzę o Podziemnym Archiwum Getta Warszawy.

Oprawę merytoryczną programu zapewnił dział edukacji ŻIH: Agnieszka Kajczyk, Olga Szymańska, dr Bartek Borys. Podczas warsztatów, spacerów edukacyjnych, opowiedzieli o realiach życia w getcie warszawskim podczas okupacji — warunkach, w których działała grupa Oneg Szabat, historii powstania, ukrycia i odnalezienia Archiwum, a także jego konserwacji i zabezpieczenia w latach powojennych. Towarzyszyli także Ambasadorom w spotkaniach z członkami wspólnot żydowskich działających dziś w Warszawie i Krakowie. Nasi goście byli tego bardzo ciekawi.

Najistotniejszym elementem pobytu Ambasadorów w Polsce był kontakt z Archiwum Ringelbluma przechowywanym w budynku przy Tłomackiem 3/5, dawnej Głównej Bibliotece Judaistycznej, obecnej siedzibie ŻIH. Po wystawie stałej „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu” oprowadziła ich współkuratorka Anna Duńczyk-Szulc. Jowita Budnik, która w filmie „Kto napisze naszą historię?” w reż. Roberty Grossmann wcieliła się w rolę Racheli Auerbach, opowiedziała o granej przez siebie postaci, a także, czym dla niej osobiście jest Archiwum Ringelbluma.

Ambasadorzy zwiedzili archiwa Instytutu, zaprosiliśmy ich także do Pracowni Konserwatorskiej, gdzie dowiedzieli się o sposobach konserwacji dokumentów, zobaczyli wybrane świadectwa z Archiwum, m.in. rysunki Geli Seksztajn oraz jedną ze skrzynek, w których je zakopano. W dniu 7 marca – w rocznicę zdekonspirowania bunkra „Krysia”, w którym ukrywał się m.in. Ringelblum z rodziną — wzięli udział w uroczystościach upamiętnienia twórcy Podziemnego Archiwum Getta Warszawy.

Odwiedzili także Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Synagogę im. Nożyków, gdzie przywitała ich Anna Chipczyńska, wiceprzewodnicząca Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, a także JCC w Warszawie i Krakowie.

Ostatnie trzy dni spędzili na południu Polski, gdzie zostali oprowadzeni m.in. po Muzeum Auschwitz-Birkenau, Centrum Żydowskim w Oświęcimiu, fabryce Emalia Oskara Schindlera i Żydowskim Muzeum Galicja. Spacery z przewodnikiem po Kazimierzu, dawnej żydowskiej dzielnicy, były ważnym elementem ich pobytu w Krakowie.

Chcielibyśmy, aby studenci — jako Ambasadorzy Programu — opowiedzieli po powrocie swoim koleżankom i kolegom o Emanuelu Ringelblumie, misji, której się podjął, do której przekonał swoich towarzyszy z Oneg Szabat i dla której poświęcił życie swoje i swojej rodziny.

Już wkrótce w holu głównym Penn University będzie można zobaczyć wystawę relacjonującą pobyt Ambasadorów w Polsce. Zaprezentują na niej główne fakty dotyczące Podziemnego Archiwum Getta Warszawy i Oneg Szabat, a także podzielą się swoimi refleksjami z pobytu w ŻIH i miejscach pamięci. Podobna ekspozycja, przygotowana w zeszłym roku, spotkała się z dużym zainteresowaniem studentów uczelni (relacja dostępna tutaj).

Obydwie edycje Programu pokazały, jak ważna jest to inicjatywa. Jej powodzenie jest zasługą nie tylko pracowników ŻIH i koordynatorów z uniwersytetu Hillel, ale również wszystkich donatorów i przyjaciół Programu Oneg Szabat, którzy wspierają nas w tych działaniach.

Chcemy, by Ambasadorem Oneg Szabat mógł zostać każdy, kto pozna historię Archiwum Getta i będzie chciał swoją wiedzą dzielić się z innymi. Bez względu na wiek czy zakątek świata, w którym mieszka.

Studenci Penn Hillel – nasi nowi Ambasadorzy — przed wyjazdem zostawili kilka ciepłych, bardzo dla nas ważnych słów:

Kontakt z bezpośrednimi relacjami z Archiwum był dla mnie niezwykłym, poruszającym doświadczeniem. Rozmawialiśmy z wieloma osobami, ale w końcu mogliśmy usłyszeć głos samych twórców Oneg Szabat.

To było coś niezwykłego: słuchać o Ringelblumie, Oneg Szabat i ich odwadze w dziele zachowania pamięci o żydowskiej historii. Obserwować, jak poświęcacie swój czas, by kontynuować to dzieło. Uczestniczyć we współczesnym życiu żydowskim. To połączenie historii i współczesności było dla mnie pięknym i znaczącym doświadczeniem.

Dziękujemy!

W sprawie kolejnych edycji programu można pisać na adres ambassadors@jhi.pl.

Więcej informacji o programie Ambasadorzy Oneg Szabat

-------------------------------

Ambasadorzy Oneg Szabat jest projektem realizowanym w ramach Programu Oneg Szabat realizowanego przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma oraz Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce w ramach partnerstwa publiczno — prywatnego.