Aktualności

Fragmenty opracowania: 

„Do końca XVIII wieku dominującą formułą judaizmu w I Rzeczypospolitej był rabiniczny talmudyzm i zbudowany na jego bazie w miarę koherentny system instytucji religijnych z rabinatem, tj. sądownictwem religijnym, na czele. U podstawy tej formuły leżała nauka o dwóch Torach, Pisemnej i Ustnej, które miał otrzymać Mojżesz na Synaju. Pierwsza została spisana przez samego Mojżesza (Pięcioksiąg), druga – spisana w Talmudzie. Rabini nauczali, że obie Tory muszą być rozumiane literalnie; zawarte w nich Prawo jest warunkiem przymierza JHVH z Izraelem, a jego spełnianie – jedynym sposobem zasłużenia na zbawienie (wejście do świata przychodzącego – olam ha-ba).”

„Ideologia rabinicznego talmudyzmu była kontestowana z wielu stron. Podważała ją dynamicznie rozwijająca się i intensywnie drukowana na ziemiach polskich kabała z jej nauką o wielu sensach Tory, do której nawiązywały praktycznie wszystkie ruchy heterodoksyjne. Z dominacją talmudyzmu, opartego na regulacjach powstałych na Bliskim Wschodzie, nie mogły się pogodzić ciągle żywe miejscowe aszkenazyjskie tradycje oraz powracająca co pewien czas gorączka mesjańska wraz z nadziejami na nowy porządek rzeczy.”

Lekcja dostępna jest na portalu DELET.