Irena Klepfisz „Pomiędzy światami” | Patronat ŻIH

Cytrynowożółty tulipan w czystym czerwonym polu; matka, która sądziła, że będzie żyć, a nie że ocaleje; ojciec, który wierzył w opór; małpa w klatce, śniąca o innych zamknięciach; śmierć Razan al-Najjar, dwudziestojednoletniej palestyńskiej pielęgniarki; Judy, która zaczyna nową pracę; szukanie sobie miejsca, gdy nigdzie się nie przynależy; jej ciało, usta domagające się uwagi; wierna śmierć, która trzyma się blisko, smaży jajecznicę, odkłada na miejsce maszynę do pisania; der klang / dźwięk, dos wort / słowo, di cung / język, dos loszn / mowa, di trern / łzy; dinozaury i większe sprawy; stara zmęczona poetka, która mówi „Dam ci cynk: / Umieramy. Kropka”.
Grafiki na stronę(22).png

Irena Klepfisz z książką Pomiędzy światami, w tle obraz Judith Waterman. Fot. Gabi von Seltmann

Nakładem wydawnictwa wydawnictwo słowo/obraz terytoria ukazała się książka „Pomiędzy światami”, czyli dwujęzyczny polsko-angielski wybór wierszy i esejów poetki Ireny Klepfisz. Mieliśmy przyjemność objąć patronatem tę wyjątkową publikację.

klepfisz-pliki-male027.jpg [241.10 KB]
Materiały wydawnictwa słowo/obraz terytoria

 

Irena Klepfisz urodziła się w 1941 roku w getcie warszawskim. Po wojnie wraz z matką wyemigrowała do Szwecji, następnie do Nowego Jorku. Jej ojciec Michał Klepfisz zginął w drugim dniu powstania w getcie warszawskim. Został pośmiertnie odznaczony orderem Virtuti Militari przez polski rząd emigracyjny.

W Nowym Jorku Klepfisz uczęszczała do amerykańskiej szkoły dziennej oraz wieczorowej świeckiej jidyszowej szule. W 1962 roku ukończyła studia anglistyczne i jidysz w nowojorskim City College. W 1970 roku uzyskała doktorat na Uniwersytecie Chicago. Po powrocie do Nowego Jorku podjęła badania w Centrum Maksa Weinreicha w Żydowskim Instytucie Badawczym YIVO. W latach 1996–2018 prowadziła zajęcia w Barnard College na temat pisarek żydowskich. Przez dziesięć lat wykładała literaturę angielską oraz prowadziła zajęcia o tematyce kobiecej w Bedford College Correctional Facility (więzieniu o zaostrzonym rygorze dla kobiet).

Zaczęła pisać wiersze w szkole średniej. Po dokonaniu coming outu jako lesbijka na początku lat siedemdziesiątych odkryła społeczność lesbijskich pisarek i zajęła się publicystyką feministyczną oraz walką o prawa osób LGBTQ+, wydała pierwszy tomik poezji, została współzałożycielką kobiecego magazynu literackiego „Conditions”, który kładł nacisk na twórczość literacką kobiet z klasy robotniczej, lesbijek oraz reprezentantek mniejszości etnicznych. W efekcie odbytej wraz z matką w 1983 roku podróży do Polski zaczęła eksperymentować z dwujęzyczną poezją jidyszowo-angielską. Od końca lat osiemdziesiątych skupiała się w swojej poezji, eseistyce i działalności społecznej na prawach mniejszości seksualnych, żydowskiej tożsamości świeckiej, kobietach i kulturze żydowskiej oraz konflikcie palestyńsko-izraelskim, działając na rzecz pokoju na Zachodnim Brzegu i w strefie Gazy. Prowadziła badania oraz pisała eseje na temat żydowskich pisarek, intelektualistek i działaczek we Wschodniej Europie przed Holokaustem oraz tłumaczyła ich teksty.

W połowie lat siedemdziesiątych Klepfisz została partnerką malarki Judith Waterman, która zmarła w 2014 roku. Obecnie Klepfisz angażuje się w propagowanie twórczości artystycznej Waterman oraz podejmuje dalsze wysiłki na rzecz pokoju na świecie.

klepfisz-pliki-male015.jpg [297.03 KB]
Materiały wydawnictwa słowo/obraz terytoria

Przekład: Justyna Bilik, Urszula Chowaniec, Sylwia Chutnik, Krzysztof Czyżewski, Bronisława Karst, Katarzyna Kaszorek, Bożena Keff, Paulina Kruk, Olga Kubińska, Agnieszka Legutko, Magdalena Macińska, Izabela Morska, Bella Szwarcman-Czarnota, Karolina Szymaniak.

Książkę można kupić na stronie wydawnictwa, a już wkrótce także w Księgarni na Tłomackiem.