Aktualności

4 grudnia mija 77. rocznica powstania Rady Pomocy Żydom o kryptonimie Żegota przy Delegaturze Rządu RP na kraj. Była to jedyna w okupowanej przez Niemców Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady.

Na czele Rady stanął Julian Grobelny z PPS-WRN, Tadeusz Rek (SL) i Leon Feiner (Bund), sekretarzem został Adolf Berman z ŻKN, a skarbnikiem Ferdynand Arczyński (Stronnictwo Demokratyczne). Wraz z ukonstytuowaniem się Rady powołano Biuro Wykonawcze oraz m. in. referaty: mieszkaniowy, dziecięcy (kierowany przez Irenę Sendlerową), terenowy i lekarski.

Cel Żegoty był jasny. W piśmie skierowanym do delegata rządu na kraj czytamy: Zadaniem Rady jest niesienie pomocy Żydom jako ofiarom eksterminacyjnej akcji okupanta, a to pomocy w kierunku ratowania ich od śmierci, ich legalizacji, przydzielania im pomieszczeń, udzielania zasiłków materialnych względnie, gdzie to wskazane, wyszukiwanie zajęć zarobkowych jako podstawy egzystencji, zawiadywanie funduszami i ich rozprowadzanie – słowem działalność, która pośrednio lub bezpośrednio wchodzić może w zakres pomocy.

Żegota udzieliła wsparcia materialnego około 4 tys. osób, ponadto zdobywała dokumenty (ok. 50 tys.), szukała mieszkań i kryjówek dla uciekinierów z gett, w miarę możliwości starała się również zapewnić im opiekę medyczną. Dzięki wysiłkom Ireny Sendlerowej i jej referatu opieką udało się objąć ok. 2,5 tys. żydowskich dzieci wyprowadzonych z warszawskiego getta.

Pośród sprawiedliwych, którzy walczyli o ocalenie skazanych na zagładę znaleźli się liczni pisarze i działacze katoliccy (Zofia Kossak-Szczucka, Władysław Bartoszewski), działacze lewicowi oraz przedstawiciele żydowskich organizacji politycznych.

Uczynili coś dla ukrywających się Żydów i dla samej Polski wyjątkowego. Zasłużyli na dobrą pamięć i dozgonną wdzięczność. To są Sprawiedliwi, na których stoi nasz świat.