Aktualności

Izaak Cylkow urodził się w 1841 roku w małym miasteczku na Mazowszu w Bieżuniu, jako syn uczonego i znawcy Talmudu Mojżesza Arona. Wychowywał się w Kucharach k. Płońska, gdzie jego ojciec został zatrudniony przez Szlomo Załmena Markusa Posnera, zamożnego przedstawiciela warszawskiej burżuazji, jako guwerner jego synów i administrator lasów. Izaak podjął naukę̨ w warszawskiej Szkole Rabinów, kiedy jego ojciec został w niej nauczycielem Talmudu. Następnie przez rok studiował w Akademii Medyko-Chirurgicznej w Warszawie. Jako stypendysta stowarzyszenia Lomdej Tora (hebr., Studiujący Torę), założonego przy warszawskiej synagodze postępowej przy ul. Daniłowiczowskiej, kształcił się w Berlinie i Halle; uzyskał doktorat z filozofii i języków semickich. 

Po powrocie do Warszawy, w 1865 roku, otrzymał stanowisko kaznodziei w Synagodze tzw. Niemieckiej przy ul. Daniłowiczowskiej. Po kilku latach gmina, bardziej już „polska”, niż „niemiecka” tak się rozwinęła, że przestała mieścić się w dotychczasowej siedzibie. Postanowiono wówczas zbudować nową synagogę — Wielką synagogę na Tłomackie — jedną z najpiękniejszych warszawskich budowli sakralnych, a przede wszystkim miejsce spotkań postępowej społeczności żydowskiej.

26 września 1878 roku, tuż przed Rosz Haszana Wielka Synagoga na Tłomackiem została uroczyście otwarta. Do gości, wśród których obecny był generał gubernator hr. Paweł Kotzebue oraz prezydent miasta Sokrat Starynkiewicz, przemówił Izaak Cylkow.

Pokładamy nadzieję w Bogu – mówił Cylkow – że już nigdy jako odrębna społeczność nie będziemy uważani i jako osobny lud traktowani, ale jako uprawnieni synowie naszego kraju, obywatele jednego państwa. Religie nie po to istnieją, aby jątrzyć i roznamiętniać […] Lecz po to jedynie […] żeby ich zbliżać do siebie, do jednomyślnego działania ku wspólnemu dobru pobudzać.

Rabin mówił po polsku, a jako że władze rosyjskie nie zaprotestowały, uznano to za zgodę na głoszenie kazań w języku polskim, co było zabronione od czasu wybuchu powstania styczniowego.

Izaak Cylkow realizował swoją ideę w działaniu. Nauczał w funkcjonującej przy synagodze szkółce religijnej. Była to bodajże jedyna wówczas placówka szkolna, gdzie nauczano po polsku. Żywo interesował się̨ sprawami oświaty.

Był autorem pierwszego, dokonanego przez wyznawcę̨ religii mojżeszowej, przekładu Starego Testamentu na język polski, w którym pozostał wierny tradycji żydowskiej oraz polskojęzycznego modlitewnika. Jego kazania zostały opublikowane.

Czesław Miłosz we wstępie do swojego tłumaczenia Psalmów napisał o pracy swojego poprzednika: Jest to przekład poetycko piękny, a jak następnie mogłem się przekonać, bardzo wierny i przez to jeszcze szczególnie użyteczny, że Cylkow stara się zachować kolejność słów oryginału.

Izaak Cylkow zmarł w 1 grudnia 1908 roku w Warszawie. Pochowany został na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej w kwaterze numer 33.