Wydarzenia

Wydarzenie na Facebooku

Esej naukowy prof. Andrzeja Żbikowskiego pokazuje ostatnie dni getta z perspektywy nie walczących bojowców, ale ludności cywilnej ukrywającej się w schronach. Opierając się na relacjach świadków z różnych części getta, mających odmienny status i znajdujących się w rozmaitej sytuacji, autor opisuje, czego doświadczyli żydowscy cywile od dnia poprzedzającego powstanie – 18 kwietnia do 16 maja 1943 roku. Znajdziemy tu relację m.in. Mariana Berlanda, Leona Najberga, Tuwii Borzykowskiego i inżyniera Barucha Goldmana, a także Marylki czy Stefy, czyli Stelli Fidelseid. Towarzyszymy im od momentu przygotowań do Pesach i pierwszych walk po ostatni etap – drogę na Umschlagplatz.

Jedni okres spędzony w schronach, na Umschlaplatzu, w pociągu i obozie ujmowali bardzo skrótowo, jakby chcieli się z tego horroru jak najszybciej uwolnić. Inni, jak Berland czy Najberg, poświęcili opisaniu swoich doświadczeń wiele stron, nie skąpiąc nam szczegółów nawet najbardziej okrutnych. Niemniej groza palącego się getta na wszystkich uratowanych pozostawiła niezatarte piętno. Z cytowanych przeze mnie wspomnień przebija ból po utracie najbliższych, wychodzi na wierzch strach towarzyszący każdej godzinie spędzonej w ukryciu w piwnicy, czujemy wręcz duchotę bunkrów, żar palących się budynków, słyszymy płacz dzieci i kobiet.

– fragment książki

Spotkanie obędzie się na żywo w Żydowskim Instytucie Historycznym 11 stycznia 2024 r. o godzinie 18:00.

_____

prof. Andrzej Żbikowski – historyk i politolog, pracownik Działu Naukowego Żydowskiego Instytutu Historycznego, profesor w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Redaktor i edytor dokumentów źródłowych, m.in. raportu Jürgena Stroopa z tłumienia powstania w getcie warszawskim Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje! Oraz tomu 3 Relacje z Kresów Pełnej Edycji Archiwum Ringelbluma. Laureat Nagrody Hirszowiczów za 2021 rok w uznaniu wybitnych osiągnięć na rzecz popularyzacji historii Żydów polskich.

dr Maria Ferenc – socjolożka‚ badaczka Zagłady Żydów‚ pracowniczka Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. Koordynatorka projektu badawczego „Encyklopedia getta warszawskiego"‚ współredaktorka kilku tomów dokumentów z Archiwum Ringelbluma, autorka książki Każdy pyta, co z nami będzie. Mieszkańcy getta warszawskiego wobec wiadomości o wojnie i Zagładzie.