Aktualności

11 listopada 2021 roku w Kaliszu publicznie spalono tekst Statutu Kaliskiego – przywileju tolerancyjnego dla Żydów, wydanego w 1264 roku przez księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego. Uczestnicy manifestacji wznosili antysemickie okrzyki. Wydarzenie to spotkało się z potępieniem ze strony władz miejskich i państwowych oraz przedstawicieli wspólnot religijnych. Dyrektor ŻIH Monika Krawczyk składa do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

Zawiadomienie dotyczy:

(1) osób biorących udział w demonstracji w Kaliszu, które miały wydawać okrzyki „śmierć Żydom”;

(2) Piotra Rybaka, który miał przemawiać publicznie słowami: „Kto nas reprezentuje w Sejmie, kto nas reprezentuje w Senacie, kto nas reprezentuje w rządzie? A teraz już zeszli do miast, do gmin. Tak, tak, ci polskojęzyczni ludzie pochodzący z Izraela, działają przeciwko narodowi polskiemu. Pod ukrytymi nazwiskami… My, Polacy, nie możemy pozwolić na to, żeby oni się w naszym kraju panoszyli. Musimy walczyć i nie wolno nam się poddawać, bo Polska to jest ojczyzna, bo Polska to jest nasza matka i musimy o tę matkę zawalczyć. Kochani rodacy, kamraci, najciężej się żyje Polakom we własnej ojczyźnie. Dlatego jak się zjednoczymy, to zwyciężymy i tę hołotę polskojęzyczną, jak w 1968 roku, pogonimy do Izraela”.

3) Wojciecha Olszańskiego, ps. Aleksander Jabłonowski, który miał być organizatorem demonstracji, który miał przemawiać publicznie: „LGBT-y, pederaści, syjoniści to są wrogowie Polski. Won z naszego kraju! Do Brukseli!”.

Podejrzenie dotyczy popełnienia przestępstwa polegającego na:

(1) publicznym nawoływaniu do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych i wyznaniowych;

(2) nawoływania do przestępstwa stosowania przemocy wobec grupy narodowościowej i wyznaniowej;

(3) znieważaniu Narodu Polskiego poprzez dążenie do wydalenia z kraju części tego Narodu, należącego do mniejszości wyznaniowej i etnicznej;

(4) kierowaniu gróźb, co do których wykonania mniejszość żydowska może się racjonalnie obawiać.

Czynności te należy uznać za antysemickie w świetle roboczej definicji antysemityzmu, która została poparta przez Polskę w 2016 i 2021 roku. Według tej definicji „Antysemityzm to określone postrzeganie Żydów, które może się wyrażać jako nienawiść do nich. Antysemityzm przejawia się zarówno w słowach, jak i czynach skierowanych przeciwko Żydom lub osobom, które nie są Żydami, oraz ich własności, a także przeciw instytucjom i obiektom religijnym społeczności żydowskiej”.

Status Kaliski został nadany w 1264 roku. Żydom wielkopolskim przez księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego. Książę gwarantował w nim opiekę dla Żydów i prawo organizowania wspólnot religijnych, a także swobodę działalności gospodarczej. Deklarował surowe kary na chrześcijan w przypadku zabicia Żyda, napaści na synagogę lub dewastacji cmentarza żydowskiego. Zakazywał oskarżania Żydów o mordy rytualne. W 1334 r. Kazimierz Wielki rozszerzył obowiązywanie Statutu na całą Polskę[1].

Przypis:

[1] Paweł Fijałkowski, Status Kaliski, Polski Słownik Judaistyczny, https://delet.jhi.pl/pl/psj?articleId=16244, dostęp 15.11.2021.