Pomnik inny niż wszystkie. Relacja z finisażu instalacji „Ławki”

Autor: Przemysław Batorski
31 sierpnia o 18:00 zdemontowaliśmy instalację „Ławki”, ustawioną na ulicy Stare Nalewki na Marsz Pamięci 22 Lipca 2021 w celu upamiętnienia żydowskich nauczycieli z getta warszawskiego, wywiezionych w lecie 1942 roku do Treblinki. Moduły trafiły do warszawskich szkół i instytucji, gdzie rozpoczną nowe życie.
Finisaż instalacji Ławki. Zdj. Bartłomiej Sawka (16).jpg

Zdjęcie: Bartłomiej Sawka/ŻIH

 

W finisażu wzięli udział dyrektor ŻIH Monika Krawczyk, architekt Jakub Szczęsny, projektant instalacji, oraz przedstawiciele warszawskich szkół i instytucji, którzy zgodzili się zabrać ławki do swoich siedzib.

Franciszek Bojańczyk z ŻIH przypomniał, że aż do II wojny światowej Ogród Krasińskich bywał nazywany „żydowskim ogrodem”, gdyż graniczył z ulicami zamieszkanymi przez Żydów. Ślady przedwojennej Warszawy, takie jak szyny tramwajowe, do dziś znajdują się na ulicy Stare Nalewki.

– Marsz Pamięci 22 Lipca zawsze ma patrona lub patronów. W tym roku byli to nauczyciele i nauczycielki z getta warszawskiego. Zapraszając warszawskie szkoły do odebrania ławek, które są fragmentami instalacji, myśleliśmy o dzisiejszej pracy nauczycieli, także w trudnych warunkach pandemii – powiedziała Monika Krawczyk.

– Nie jesteśmy przyzwyczajeni do form upamiętnienia, które nie pozostają w danym miejscu na zawsze, a tymczasem to one mogą w szczególny sposób pomóc nam pamiętać o ofiarach wojny – dodała.

– Instalacja „Ławki” to swoisty pomnik o niejasnej roli, ale będący czymś do wyjaśnienia – powiedział Jakub Szczęsny. – Cieszę się, że Żydowski Instytut Historyczny zgodził się na stworzenie pomnika tymczasowego w takiej formie. Teraz ławki mogą zyskać nowe życie w instytucjach i domach.

Architekt podziękował także Pracowni Tryktrak, która po raz kolejny współpracowała z ŻIH.

Zdjęcia: Bartłomiej Sawka/ŻIH

 

Już wkrótce ławki będzie można oglądać w:

Gmina Żydowska Warszawa

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

JCC Warszawa

Muzeum Warszawy

FINA Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny

Fundacja Archeologia Fotografii

Centrum Edukacji Obywatelskiej

Dom Kultury Śródmieście

Pawilon Architektury Zodiak

Zespół Szkół Lauder Morasha i Liceum im. Zuzanny Ginczanki

XXXII Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Grota-Roweckiego

Wielokulturowe Liceum Humanistyczne im. Jacka Kuronia

Liceum „Bednarska”

Szkoła Podstawowa nr 158 im. Jana Kilińskiego

Przemysław Batorski   redaktor strony internetowej ŻIH