Aktualności

Trudna sytuacja finansowa nie pozwoliła Perecowi Opoczyńskiemu oddać się twórczości literackiej. „Zawsze czułem w sobie owo pragnienie, ale nigdy nie miałem materialnych możliwości, by się temu poświęcić”, pisał. Przed wojną był literatem i dziennikarzem, w getcie udało mu się zdobyć posadę listonosza. Codzienna wędrówka po ulicach zamkniętej dzielnicy i obserwacja koszmaru egzystencji jej mieszkańców stały się podstawą serii drobiazgowych reportaży, które przekazywał do Archiwum Ringelbluma. Zginął, schwytany w obławie, w styczniu 1943 r.

W pierwszej części Archiwum Ringelbluma znajdują się również częściowo przedwojenne prace Racheli Auerbach oraz jej życiowego partnera, doskonałego żydowskiego poety, Icyka Mangera. Już podczas porządkowania materiałów i sporządzania protokołu, pisarka sygnalizuje chęć odebrania swoich dokumentów. Składa oficjalne podanie, które Prezydium CKŻP rozpatruje 4 października 1946 roku. Ostateczną decyzję uzależnia się od opinii Wydziału Kultury i Propagandy CKŻP. W listopadzie Auerbach otrzymuje zgodę na odebranie dokumentów powstałych przed styczniem 1940 roku (wedle innych danych przed wrześniem 1939 roku) oraz rzeczy osobistych. Z reszty dokumentów może sporządzić odpisy. Zanim zostanie odnaleziona druga część archiwum, w grudniu 1950 roku, Auerbach nie będzie już w Polsce. Wyjechała – przez Londyn – do Izraela.