Aktualności

Fot. Grzegorz Kwolek (ŻIH)

– Gaon z Wilna był wyjątkową postacią w dziejach judaizmu, a pamięć o jego dokonaniach pozwala wracać do czasów owocnego sąsiedztwa i wspólnoty państwowej Polski i Litwy, których społeczności żydowskie oddziaływały na całą Europę – powiedziała Monika Krawczyk, dyrektor ŻIH. – I chociaż dzisiaj terytorium dawnej Rzeczypospolitej należy do kilku różnych krajów, wciąż wracamy do dziedzictwa tego państwa i jego mieszkańców.

– Wielki rabin z XVIII wieku, Gaon z Wilna, był reformatorem judaizmu, znawcą i interpretatorem Talmudu, mieszkańcem miasta, które Żydzi nazywali Jerozolimą Północy. Także dzięki niemu Wilno stało się ośrodkiem nauk judaistycznych na wyjątkowo wysokim poziomie. Wystawa w Żydowskim Instytucie Historycznym nawiązuje do 300. rocznicy urodzin Gaona, którą obchodzono na Litwie w 2020 roku, Roku Gaona z Wilna – powiedział Jarosław Sellin, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Wernisaż wystawy "Ukryte oblicze. Gaon z Wilna". Fot. Grzegorz Kwolek (ŻIH)

– Gaon Wileński jest postacią symboliczną dla żydowskiego dziedzictwa na Litwie. Naszym zadaniem jest kultywowanie pamięci o osobach, których dokonania łączą Polskę i Litwę. Historia Gaona pokazuje, jak dużą rolę odgrywali Żydzi mieszkający na Litwie i w Polsce, gdy jeszcze państwa te stanowiły Rzeczpospolitą – powiedziała Rasa Rimickaitė, attaché do spraw kultury Ambasady Litwy.

– Cieszę się z możliwości współpracy polsko-litewskiej na polu upamiętnienia postaci Gaona. Wystawa jest owocem wieloletniej pracy naukowej i kooperacji podjętej przez Bibliotekę Narodową w Warszawie i Litewską Bibliotekę Narodową, dzięki której na wystawie przedstawiamy Państwu nasze wyjątkowe zbiory – podkreśliła dr Larisa Lempertienė (Wydział Historii Uniwersytetu Wileńskiego, Litewska Biblioteka Narodowa), członkini zespołu naukowego wystawy.

– Elijahu ben Szlomo Zalman był wielkim uczonym, sławnym na całą Europę legendarnym mędrcem, wielkim znawcą Talmudu i kabały, który wywarł wpływ na nauki żydowskie trwający aż do dzisiaj. Zapraszamy do odwiedzenia wystawy, która opowiada o gaonie, czyli „geniuszu”, mieście, w którym żył, i jego czasach – powiedziała kuratorka Marta Kapełuś z Działu Sztuki ŻIH, dla której jest to pierwsza samodzielnie przygotowywana wystawa.

Rabin Elijahu ben Szlomo Zalman (1720-1797), znany jako Geniusz (po hebrajsku Gaon) z Wilna, był wyjątkową indywidualnością w dziejach judaizmu. Jako jeden z najwybitniejszych żydowskich uczonych ukształtował nowoczesne studia nad Talmudem i uczestniczył w burzliwych sporach religijnych swojej epoki. Jego sława promieniowała na całą Europę. Ekspozycja jest okazją do zapoznania się z duchowością judaizmu oraz historią mniejszości żydowskiej i jej wpływem na kulturę Rzeczypospolitej.

Wystawę „Ukryte oblicze. Gaon z Wilna” można odwiedzać w Żydowskim Instytucie Historycznym do 27 lutego 2022 roku.

Czytaj więcej o wystawie

________

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu 

Patron honorowy wystawy:

Ambasady Republiki Litewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej

Partnerzy wystawy:

Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa

Muzeum Gaona w Wilnie

Litewski Instytut Kultury

Społeczność Żydowska na Litwie

Biblioteka Narodowa w Warszawie