Przejdź do menu głównego
Przejdź do treści

A-

A+

Strona główna
Aktualności

Aktualności

1 (43).jpg

Zmiana godzin otwarcia czytelni

W kwietniu nastąpiła zmiana godzin otwarcia czytelni.

Grafiki na stronę(14).png

Kalendarium ŻIH na kwiecień 2025

fot. Danuta Matloch.jpg

Dr Michał Trębacz dyrektorem Żydowskiego Instytutu Historycznego

Grafiki na stronę(5).png

Pracuj w ŻIH!

Mordechaj Szwarcbard

Jeden z najbardziej pracowitych członków Oneg Szabat, jego rękopisy pojawiają się w ok. 170 dokumentach Archiwum. Szwarcbard był aktywnym działaczem Poalej Syjon-Lewicy. W Oneg Szabat przeprowadzał wywiady z uchodźcami; napisał wiele raportów, szczególnie na temat warunków panujących w różnych obozach pracy w 1940 i 1941 roku, sporządzał również kopie dokumentów, m.in. notatek Emanuela Ringelbluma. Został zamordowany latem 1942 r., najprawdopodobniej razem z żoną Miriam i synem Danielem został wywieziony do Treblinki podczas wielkiej akcji likwidacyjnej.
Irena Sendlerowa. 110. rocznica urodzin

110 lat temu, 15 lutego 1910 roku, urodziła się Irena Sendlerowa — jedna z najbardziej znanych polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
95 lat temu urodził się Symcha Ratajzer-Rotem, ostatni uczestnik powstania w getcie warszawskim

Symcha Ratajzer-Rotem, pseudonim „Kazik”, urodził się w Warszawie 10 lutego 1925 roku. Ostatni uczestnik powstania w getcie warszawskim skończyłby dziś 95 lat.
„Z miasta do getta”…

8 lutego mija 80. rocznica utworzenia getta łódzkiego.
„Rok za drutem kolczastym”. Kronika życia w łódzkim getcie

Chaim Rumkowski, szef Judenratu w getcie w Łodzi, komunikował się z mieszkańcami dzielnicy zamkniętej za pomocą setek obwieszczeń. Dzięki nowej publikacji przygotowanej przez dr Ewę Wiatr i dr Adama Sitarka uzyskujemy dostęp do cennych materiałów opowiadających o życiu w łódzkim getcie.
Wyzwolenie Auschwitz dzieje się także dziś!

Wystąpienie dr. Piotra M. A. Cywińskiego, dyrektora Muzeum Auschwitz-Birkenau, przewodniczącego Rady Programowej ŻIH, podczas obchodów 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz.
Duchowość żydów polskich w I Rzeczypospolitej

Zapraszamy do zapoznania się z nowo udostępnioną lekcją w portalu DELET. Autorem opracowania jest dr hab. Jan Doktór, pracownik naukowy Żydowskiego Instytutu Historycznego i redaktor naczelny „Kwartalnika Historii Żydów”. W swoich pracach bada przejawy życia religijnego i duchowego Żydów polskich i europejskich na przestrzeni wieków.
Bernard (Berisz) Kampelmacher

Nauczyciel i społecznik. W Archiwum Ringelbluma zachowało się kilkanaście szkiców jego autorstwa dotyczących historii Żydów w Grodzisku Mazowieckim oraz wybranych miejscowości powiatu sochaczewskiego: Podkowy Leśnej, Wiskitek i Sochaczewa. Włączał się również w próby poprawy fatalnej sytuacji szkolnictwa w getcie warszawskim. W początkach 1942 r. zaraził się tyfusem i zmarł.
Szyja Rabinowicz

Przed wojną był właścicielem wytwórni dachówek. Znaczną część zysków przekazywał na wspieranie kultury żydowskiej, m.in. instytutu JIWO. W getcie brał czynny udział w pracach Oneg Szabat, był także nieformalnym łącznikiem między Oneg Szabat a Bundem. Po śmierci żony i młodszej córki w 1943 r. próbował się ocalić kupując fałszywy paszport do jednego z krajów Ameryki Południowej. Z Hotelu Polskiego trafił do obozu przejściowego w Bergen Belsen, a stamtąd w dniu 11 października 1943 roku Niemcy deportowali go do Auschwitz-Birkenau. Został zamordowany natychmiast po przyjeździe do obozu.
Ku pamięci przyszłych pokoleń i dla całego świata. Abraham Lewin

Trudno ogarnąć myślą i spisać na papierze to, co się dzieje z narodem żydowskim – ta konstatacja przewija się przez cały „Dziennik” Lewina i właściwie spaja go w całość. Lewin pisze codzienną kronikę getta – dokumentuje pogarszające się warunki życia, głód, choroby, narastający terror, w końcu wielką akcję likwidacyjną oraz losy pozostawionych przy życiu, którzy „wloką żywot przesiąknięty goryczą” i nad którymi „łopoczą skrzydła śmierci”. Nie zaprzestaje pracy również po wywózce jego żony Luby do Treblinki.
Nechemiasz Tytelman

Jeden z najbliższych współpracowników Oneg Szabat, działacz Poalej Syjon Lewicy, współzałożyciel klubu sportowego „Sztern“ („Gwiazda“). Najważniejszym wkładem Tytelmana w prace Oneg Szabat było zbieranie materiałów dotyczących folkloru getta warszawskiego, w tym dowcipów, anegdot, popularnych piosenek ulicznych. Został zabity w 1943 roku. Okoliczności jego śmierci nie są znane.
„Zagłada Żydów żółkiewskich” Gerszona Taffeta

Żydowski Instytut Historyczny opublikował właśnie kolejną, szóstą już pozycję serii „Wydanie Krytyczne Prac Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej”.
Icchak Giterman

Icchak Giterman był wieloletnim dyrektorem Jointu w Polsce, niestrudzonym działaczem społecznym. Ringelblum – z którym organizował pomoc dla polskich Żydów wysiedlonych do Zbąszynia w ramach Polenaktion – pisał, że był człowiekiem myślącym nieprzeciętnie, który w każdej sprawie miał swoje własne zdanie. Podczas wojny wspierał organizacje podziemne, organizował pomoc dla innych gett, a od maja 1940 r. wchodził w skład zarządu i był darczyńcą grupy Oneg Szabat. W getcie stracił żonę i syna. Sam zdobył fałszywy argentyński paszport, ale zrezygnował z możliwości ucieczki. Został zastrzelony przez Niemców w dniu 18 stycznia 1943 r.
1. rocznica śmierci Amosa Oza

Amos Oz, izraelski pisarz, zmarł przed rokiem, 28 grudnia 2018 r. Miał 79 lat. W 2018 r. Akademia Szwedzka nie przyznała Literackiej Nagrody Nobla. Wielu wielbicieli pisarstwa Oza od lat oczekiwało, że może to jego nagrodzą. Niestety, nie doczekali się.
Archiwum Ringelbluma w Bibliotece Narodowej Ossolineum

Ukazała się antologia tekstów z Archiwum Ringelbluma wydana nakładem Wydawnictwa Ossolineum w serii Biblioteka Narodowa w opracowaniu Marty Janczewskiej i prof. Jacka Leociaka.
Żyd, który zburzył świątynię?

Kolejna część cyklu „Ilustracje Izaaka Celnikiera do opowiadań Abrahama Rajzena” autorstwa Zuzanny Benesz-Goldfinger z Działu Sztuki ŻIH.
Zakończyła się Akademia Zimowa ŻIH 2019

W dniach 7–8 grudnia w siedzibie Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie odbyła się kolejna edycja Akademii Zimowej w ramach Programu Oneg Szabat. Uczestniczyło w niej 25 nauczycielek i nauczycieli z całej Polski.
Mendele Mojcher Sforim

8 grudnia 1917 r. w Odessie zmarł Mendele Mojcher Sforim, pisarz uznawany za pioniera nowoczesnej prozy żydowskiej. Wraz z dwoma wielkimi klasykami – Icchokiem Lejbem Perecem i Szolemem Alejchemem – stworzył tzw. kanon języka literackiego jidysz.
Rozproszony kontakt. Fotografie z Archiwum Ringelbluma na nowo odczytane

Książka pod redakcją Anny Duńczyk-Szulc jest efektem wystawy „Światło negatywu / Obrazy z Archiwum Ringelbluma i archiwum Jerzego Lewczyńskiego / na nowo odczytane” prezentowanej w ŻIH w dniach 26 kwietnia — 25 sierpnia 2019 r. Publikacja po raz pierwszy udostępnia w całości, a także w nowym opracowaniu i w nowym ujęciu, zbiór fotografii odnaleziony w 1946 roku w ósmej skrzynce Podziemnego Archiwum Getta Warszawy.
„Generalne Gubernatorstwo. Relacje i dokumenty”

W związku z dużym zainteresowaniem, z jakim spotkał się wydany w 2012 r. szósty tom Archiwum Ringelbluma „Generalne Gubernatorstwo. Relacje i dokumenty”, zdecydowaliśmy się na dodruk tej publikacji. Jest już dostępna, m.in. w Księgarni na Tłomackiem.
{{ item.title }}

{{ item.description }}

WCZYTAJ WIĘCEJ

© Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma